Kln. Psk. Dilara Irmak Gaygusuz
18 Mar 2023
Neyi saklamak için neye kızıyoruz, neye kızamadığımız için kimlere öfkeleniyoruz? Gelin yakından bakalım.
Bütün duygular kadar öfke de bizimdir ve normaldir. Önemli olan öfkenin kontrolü altında olmadan öfkeyi kontrol edebilmektir.
Yaşamın içinde zaman zaman öfke duygusunu hissetmek kaçınılmaz bir durumdur. Her duygu bize aittir ve yaşanmayan her duygu, bizi deneyimsiz kılar. Ancak, öfkeyi etkili bir şekilde yönetmek, ilişkilerimizi, sağlığımızı ve genel yaşam kalitemizi olumlu yönde etkileyebilir. İlk adım, öfkenin ortaya çıkardığı ihtiyaçları görebilmektir. Ne olmuyor da ben sinirleniyorum? Ne olmasını istiyorum ya da neden şimdi?
Öfke, doğru bir şekilde ele alındığında enerjiyi yönlendiren, problemleri çözmeye yardımcı olan bir duygu olabilir. Sorulara verdiğimiz yanıtlar, farklı deneyimlerini kapısını aralayacak ve öfkenin faydalı yönlerini bize gösterecektir. Ancak, öfkenin kontrolümüzü kaybetmesi veya olumsuz sonuçlar doğurması durumunda müdahale edilmesi gerekebilir. Öfke kontrolü burada devreye girmektedir.
Öfke, birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Bunlar arasında stres, yorgunluk, hayal kırıklığı, fiziksel rahatsızlık ve geçmiş deneyimler yer alabilir. Öfkenin bedensel tepkileri arasında hızlı kalp atışı, yükselen kan basıncı, adrenalin salgılanması ve kas gerginliği bulunur. Öfke kontrolü, ilk olarak öfkenin anlaşılması ile başlar. Doğru zamanda ve doğru yerde öfkemizi tanımlarsak doğru şekilde yönetmesini de öğrenebiliriz.
Kimi zaman o anın içerisinde öfkeli olduğumuzu fark edemeyiz ya da bastırırız. Toplumsal baskılar, utançlar, kaygılar vb. pek çok şey buna sebep olabilir. Anda fark edilemeyen öfke, depolanır. Başka bir yerde kullanılmak üzere saklanır. Bütün birikimler, hiçbir şey olmadığını düşündüğümüz anlarda açığa çıkar. Oysa ki ne çok şey olmuştur. Biriktirmeden bütün duygularımızı dışa vuralım ama peki nasıl?
Öfke Kontrol Testi
Şu an ne hissediyorum?
Öfkeliysem neye öfkelendim?
Öfkemi ifade etmemin bir yolu var mı?
1. Adım: Zaman Kazanmak
Öfkelendiğinizde hemen tepki vermek yerine biraz zaman kazanın. Bu, daha sakin bir şekilde düşünmenize ve tepkinizi daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir. Bu sayede ifadenin daha yalın ve anlaşılır bir halini bulabilirsiniz. Yüksek duygularla anlatmaya çalıştıklarımız karşı taraf için daha zor anlaşılabilir. Bu sebeple bekleyip kendimizi daha iyi anlatabiliriz.
2. Adım: Empati Kurmak
Karşınızdaki kişinin duygularını anlamaya çalışmak, öfkenizi daha yapıcı bir şekilde ifade etmenizi sağlayabilir. Sakinleştikten sonra ne olup bittiğini derinlemesine düşünmenin bir yoludur empati kurmak. Herkesle empati kurmak zorunda değiliz ancak bir de o pencereden bakmak, ne olduğunu tanımlamamız noktasında bize yardımcı olacaktır. Unutmayın önce tanı, sonra davran.
Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanır?
Eğer öfke kontrolü konusunda sürekli zorluklar yaşıyorsanız veya öfkeniz ilişkilerinizi veya günlük yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa, bir terapist veya danışman yardımı almayı düşünebilirsiniz. Özellikle öfke yönetimi konusuna odaklanan terapiler, daha etkili bir şekilde öfke kontrolü sağlamanıza yardımcı olabilir. Birikmiş öfkeler, psikoterapi odasında daha güvenli bir şekilde dışarı çıkarılabilir.
Sonuç olarak öfke duygusu doğal bir duygu olsa da etkili bir şekilde yönetilmelidir. Olumlu öfke yönetimi stratejileri öğrenmek, daha sağlıklı ilişkiler kurmanıza ve daha dengeli bir yaşam sürdürmenize yardımcı olabilir. Kontrol bizim elimizde...