Zihinsel Savaş: Yeme Bozukluğu Anlamak ve İyileşme Yolları

Yeme bozukluğu, farklı biçimlerde kendini gösterebilen psikolojik bir bozukluktur. Bozukluk denildiğinde pek çok kişi bende bir sıkıntı yok şeklinde bir savunmaya geçebilir ancak bozukluk temel olarak hayatın belirli alanlarında bozulmayı işaret eder. Yeme bozukluğu da yemekle olan ilişkideki bozulmaya işaret eder. Yemek, artık bir araç haline gelmiştir ve onun üzerinden kişinin işlevselliğinde, algısında, bedeninde değişimler yaratır.

Yeme bozukluğu denildiğinde ilk olarak akla sıklıkla yemek yemek, kilolu olmak vb. konular gelmektedir. Ancak yeme bozukluğu nedir sorusunun tek bir yanıtı yoktur. Yeme bozukluğu bulimia, anoreksiya, duygusal yeme gibi şekillerde gözükebilir. Birinde aşırı yeme varken bir diğerinde yeme konusunda kendini kısıtlama gözlemlenebilir. Algıdaki bozulmalar ya da duygusal dalgalanmalar yeme bozukluğunun kökenin oluşturabilir, gelin daha yakından inceleyelim.

Yeme Bozukluğu

Yemekle olan ilişki uzun zamandır insanların uğraşı haline gelmiştir. Diyet listesi elden ele dolaşır, diyet yemekleri en çok araştırma konusudur, her gün yeni bir diyet ortaya çıkar. Her zaman olmasa da kimi zaman bu kadar sıkı ilişkinin altında kişinin beden algısıyla ilgili sorunlar olabilir. Kişi bulunduğu bedenin içerisinde mutlu değildir, bir değişim arayışı içersindedir. Bunu herkes zaman zama yaşayabilir. Peki bu ne zaman yeme bozukluğu adı altında geçer, yeme bozukluğu belirtileri nelerdir?

Yeme Bozukluğu Belirtileri

Yukarıda da bahsettiğim gibi dönemsel yaşanan değişim istekleri, bu değişim isteklerinin ve diyetlerin doktor kontrolünde yapılması, kişinin bedenine zarar verecek noktaya ulaşmaması temel noktadır. Kişi, dışarıdan görüldüğü kadarıyla oldukça zayıf gözüküyorsa, neredeyse bir deri bir kemik kalmışsa ve fakat kendisi hala çok kilolu olduğunu düşünüyorsa beden algısında bir bozulma olduğunu düşünebilir. Burada dikkat edilmesi gereken kültürel olarak normal kilosunda olan insanların bile zayıf olduğunu düşünme algımızdır. Beden kitle indeksi bu konuda bize yardımcı olabilir. Beden kitle endeksinin belirlediği aralıklar dışındaysanız veya üstündeyseniz hem ruh sağlığı hem de beden sağlığı açısından olumsuz olabileceğini söyleyebilirim.

Kişinin yemek yemeyi kısıtlamasının yanı sıra çok yemesi ve bunun üzerine kendini kusturması veya duygusal dönemlerde kendini yemeğe yönlendirmesi durumu vardır. Yemek bir haz alma aracına dönüştüğünde ve kişinin duygusal olarak çökmüş olduğu dönemlerde, haz aldığı veya keyif aldığı kaynaklar azaldığında bu kaynakların yerine kişi yemeği koyabilir. Duygusal yeme bozukluğu olarak da adlandırılan bu durum bir süre sonra kişinin bedensel problemler yaşamasına da sebep olabilir.

Duygusal yeme bir yönüyle duyguların yaşanmasına da engel olabilir çünkü olumsuz duygular yaşanmak istendiğinde haz verici bir eylem yerine konulursa olumsuz duygu yaşanması engellenebilir. Böyle anlarda kişinin kendine gerçekten aç olup olmadığını sorması, yemek yemeyi gerçekten aç değilse ertelemesi, yakınında olabilecek olan yiyecekleri uzaklaştırması ve belki ilk aşamada yerine sağlıklı alternatifler koyabilmesi önerilmektedir.

Yeme Bozukluğu Testi

Yeme bozukluğu testi aslında kendimizi gözlemlemekten geçmektedir. Yemekle aramızda olan ilişki yaşam kalitemizi, işlerimizi yapmamızı engelliyorsa yeme bozukluğu üzerine bir uzmana danışmamız gerekebilir. Kimi durumlarda yeme bozukluğu örneğin anoreksiya ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir. Hastaların yoğun bakımda tedavi görmesi gereken düzeylere bile gelebilir.

Sonuç olarak yeme bozukluğu diğer tüm bozukluklar gibi üzerine düşülmesi ve ertelenmemesi gereken bir problemdir. Tanı koyacak kişi doktordur ancak kendinizi en iyi tanımlayabilecek kişiler de sizlersiniz. Geçen her gün problemin daha derinleşmesine ve sorunun çözümünün daha karmaşık olmasına sebep olabilir. Bu sebeple en azından bir uzman görüşü almakta fayda vardır.